සුන්දර ඉංගිරිසි: හිස් ටින් එකක් වාගෙයි අපේ මේ ජීවිතේ මල්ලී

'හිස් ටින් එකක් වාගෙයි අපේ මේ ජීවිතේ මල්ලී' නම් ගීය මේ දිනවල ඉතා ජනප්‍රියයි. ටින්නෙක කියන්නේ සිංහල වුණ ඉංග්‍රීසි තත්සම වචනයක්. 'සැමන් ටින්නෙක වගේ' කියන උපමාව පාවිච්චි කරන්නේ තදබද වුණ පුංචි බස් ගැන කියන්නයි.

සැමන්, සාඩින් කියන්නේ මාළු වර්ග වුණාට, ලංකාවේ අය නම් එමගින් අදහස් කරන්නේ ටින් කරන ලද මාළුයි. කිරි ටින්, පිටි ටින් එහෙමත් තියෙනවා. සමහර වෙලාවට ටින්නෙකට බෙලෙක්කෙ කියලාත් කියනවා. බෙලෙක් කියන වචනය අලුත් සිංහල වදනක්. එය කුමන භාෂාවකින් ආ එකක් ද කියා මට සොයා ගන්න බැරි වුණා. සාමාන්‍යයෙන් බෙලෙක් කියා කියන්නේ තහඩුවලටයි. රත්මලානේ බෙලෙක්කඩේ හන්දියක් තිබෙනවා.

ටින් බෙලෙක්ක වැඩිපුර සම්බන්ධ වෙන්නේ කුස්සියත් එක්කනේ. කුස්සියේ තිබෙන ඇතැම් බඩු  වෙනුවෙන් යෙදෙන වදන්වල මුල් තිබෙන්නේ ඉංගිරිසියේ හෝ පෘතුගීසි, ලන්දේසි වැනි භාෂාවලයි. බෝතලය කියන්නේ bottle කියන ඉංග්‍රීසි වදනේ තත්භව ස්වරූපයක්. සමහර පැතිවල මෙයට බෝතුව කියාත් කියනවා. කේතලය නම් වදන සිංහලයට ආවේ ලන්දේසි බසින්. හැබැයි kettle නම් ඉංග්‍රීසි වදනත් මෙයට බොහෝ කිට්ටුයි. පෝච්චියත් ලන්දේසි බසින් ආ වදනක්. දීසිය කියන්නේ dish  නම් ඉංග්‍රීසි වදනට කිට්ටු වදනක්. රාස්පාන කියන වදන සූපවේදී පබිලිස් සිල්වා නිතර භාවිතා කරනවා. සමහරු මෙයට සාස්පාන කියනවා. මේ ඉංග්‍රීසි saucepan එකයි.

කුස්සියට සම්බන්ධ ශීතකරණයට කාලෙකදී අයිස් පෙට්ටිය කියාත් සමහරු කිව්වා. අයිස් ගහනවා කියා ක්‍රියා පදයක් තිබෙනවා. හැබැයි එහි තේරුම වෙනස්. එයින් අදහස් කරන්නේ වැඩ නොකර පඩි ගැනීම.

කුස්සියට අලුතින් එක් වුණ උපකරණ බොහොමයක් වෙනුවෙන් යෙදෙන සිංහල වචන තත්සම ඒවායි. අවන් එක (oven), කුකරය (cooker), ටෝස්ටරය (toaster), ග්‍රයින්ඩරය (grinder), මික්සරය (mixer), සින්ක් එක (sink), ටැප් එක (tap) වැනි නාම පද මෙන්ම බේක්කරනවා (bake), බීට්කරනවා (beat) වැනි අලුත් ක්‍රියාපදත් භාවිතා වෙනවා.

කැරට්‚ නෝකෝල්‚ බීට්රූට්‚ ලීක්ස්‚ ගෝවා‚ සලාද වැනි එලවළු වර්ග වගේ ම මැන්ගුස්‚ රඹුටන්‚ පැපොල්‚ අන්නාසි‚ මිදි‚ ඇපල්‚ පෙයාස් වැනි පලතුරු වර්ගත්, ඒ හා සම්බන්ධ වචනත් අපට ලැබුණේ පෘතුගීසි, ලන්දේසි හා ඉංග්‍රීසි භාෂාවලින්. තේ, කෝපි, බාර්ලි, කොකෝවා, වැනිලා, අයිස්ක‍්‍රීම්, යෝගට්, නූඞ්ල්ස්, කේක්, බිස්කට්, චිකන්, ටොපි, ලොලිපොප්, ලොසිංජර, පෙපරමින්ට්, ජුජුස්, බුල්ටෝ, චොකලට්, චීස්, චුයිංගම් ආදී වචනත් අපට ලැබුණේ ඉහත කී බටහිර භාෂාවලිනුයි.

මත්පැන් බොන අය බයිට් (bites) හපනවා. සමහරු මේවාට ටේස් (taste) කියනවා. ඉස්සර මේ ටේස් වර්ග විකුණපු ‍බයිසිකල් රෝද උඩ සවි කළ වීදුරු පෙට්ටියක් වැනි ටේස් කරත්තත් තිබුණා. ටේස් වගේම කරත්තයත් ඉංග්‍රීසි වදන්වලින් බිඳී ආපු ඒවායි. සමහරු බීර බොනවා. සැර බීම වර්ග සෝඩාවලින් ෂැන්ඩි කරනවා. විස්කි-බ්‍රැන්ඩි කියන්නේ සිංහලේ තිබෙන යුගල පදයක්. හැම්-බේකන් කියාත් යුගල පදයක් තිබෙනවා. උඩින්-පුඩින් කිව්වාට උඩින් කියා කෑම ජාතියක් නම් නැහැ. පුඩිං සිංහ‍ලේදි පුඩිම වෙනවා. තව කෑම ජාතියක් තිබෙනවානේ පැටිස් කියලා. සිංහල අපි ඒකවචනය සඳහාත් පැටිස් කියා කිව්වත් ඉංග්‍රීසි භාෂාවෙදි ඒක වචනය පැටි. අපි නම් පැටිස් එක කියාත් කියනවා.

කෑම බෙදාගෙන කන්නට තිබෙන තැන් බුෆේ (buffet). මේ වදන සිංහලයට ආවේ ඉංගිරිසියෙන්. ඒත්, කෝච්චියේ බුෆේ පෙට්ටියට මිනිස්සු කියන්නේ බෆට් එක කියායි. ‍"හරි සෙනග. යන්තම් බෆට් එකේ හිටගෙන ආවා."

ලංකාවේ කෑම ගෙද‍ර ගෙන යන්නට දෙන කඩවලට ටේක් අවේ කියනවා. ඩයට්ටෙක, ඩෙසට්ටෙක වැනි වදනුත් භාවිතා වෙනවා.

බේකරි කර්මාන්තය ආශ්‍රිතව හැදී තිබෙන සිංහල වදනුත් හරි සුන්දරයි. පාන් නම් සිංහලට ආවේ පෘතුගීසි බසින්. රෝස්පාන්, බනිස් (buns), පියන්රෝල් (Vienna rolls), ජෑම්පාස්, ඉස්පංචි, සව්බර වැනි සිංහල වූ ඉංගිරිසි වදන් වගේම ඥානකතා වැනි සිංහල නම් ඇති කෑමත්, විස්කිරිඤ්ඤා වගේ පෘතුගීසි නම් ඇති කෑමත් බක්කරේ (baker) බේකරියේ (bakery) හදනවා.

මේ ලිපිය වෙන අයත් එක්කත් බෙදා ගන්න. උපුටා ගන්නවා නම් ‍මෙතැනින් ගත් බව කියන්න

ඔබගේ අදහස් අපි මහත් සේ අගයමු. නිර්නාමිකව හෝ අදහස් පළ කිරීමට අවස්ථාව ලබා දී තිබෙන්නේ එම නිසා ය. එහෙත්, එය අපහරණය නො කිරීම ඔබ‍ගේ වගකීමකි. අසභ්‍ය යයි සාමාන්‍ය ව්‍යවහාරයේ පිළි ගැනෙන වචන සම්බන්ධයෙන් සදාචාරවාදී නො වන මුත්, අනුන්ට අපහාස කිරීම සඳහා එවැනි වදන් භාවිතා කර තිබෙන අවස්ථාවලදී ඒවා ඉවත් කිරීමට සිදු වන බව කරුණාවෙන් සලකන්න. එසේම, නීතිමය ගැටලු මතු කරන අදහස් පළ කිරීම් ද ඉවත් කරනු ලැබේ. අදහස් පළ කිරීම සම්බන්ධ කාරණාවලදී සංස්කාරක වගකීම් සමග සහයෝගයෙන් කටයුතු කිරීම බලාපොරොත්තු වෙමු. Read in English blog.parakum.com