කුරුල්ලන් බලන්නට මතුගමට එන්න

මතුගම පැත්තෙ තොරතුරුත් අරගෙන මතුගම කට්ටියක් එකතු වෙලා පත්තරයක් ගහන්න ලැහැස්ති වෙනවා. මේ ලිපිය ලිව්වෙ ඔවුන්ගේ ඉල්ලීම මතයි. මතුගම කට්ටිය වෙනුවෙන් ඒ පත්තරේ ලබන අවුරුද්දේ නිකුත් වෙනවා. මතුගම නො වන කට්ටිය කැමති නම් ඇවිත් මේ ජවනිකාව බලලා යන්න. 

සවස හයත්, හයහමාරත් අතර එන්න මතුගම නගරයට. ඔබට අතිශය මනරම් දසුනක් දැක ගන්නට ලැබේවි. හැමදාම නැහැ. හැමතැනම නැහැ.

මේ දර්ශනය දකින්නට ලැබෙන්නේ සෑම වසරක ම සැප්තැම්බරයේ සිට ඊළඟ අවුරුද්දේ අප්‍රේල් දක්වා පමණයි. සැප්තැම්බරයේ සිට කුරුල්ලන් ටික ටික ඇවිත් ඔක්තෝබරය අවසන් වන විට රෑට ලැගුම් ගන්නට එන කුරුල්ලන්ගෙන් මතුගම නගර මධ්‍යයේ සිට වීදි හතරේ ම විදුලි කම්බි වැසී යනවා. ප්‍රමාද වෙලා ලැගුම් ගන්නට එන කුරුල්ලෙකුට වසන්නට තැනක් නැති වන තරමට ලක්ෂ ගණනක් කුරුල්ලන් විදුලි කම්බි මත වසා ගන්නවා.

සවස හයයි කාලට විතර තමයි අහසේ සිට වළාකුළු වගේ ඔවුන් පහත් වන්නේ. විදුලි කම්බි මත ලගින්නට පෙර මේ කුරුලු වළාකුළු වට කීපයක් මතුගම අහසේ සරනවා. තල ගණනාවකට එක එක අතට පියඹන කුරුලු වළාකුළුවලින් පිරෙන සැඳෑ අහස අතිශය මනරම් දර්ශනයක්.

හවසට වැඩ ඇරී නිවෙස් වෙත යන මිනිසුන්ගේ කලබලයෙන් පිරුණු බස් නැවතුම්පල දෙක අසල අහසේත් මහා කුරුලු කලබලයක්. හීං හඬින් කතා දහසක්. ලක්ෂ ගණනක් පුංචි තටු සැලෙන, අහසින් රහස් කතා ඇහෙන, ගුප්ත සෞන්දර්යයකින් පිරුණු අපූරු විනාඩි කීපයක් මේ සන්ධ්‍යාවේ නිර්මානය වෙනවා. අහස දෙස නො බලන කෙනෙක් මේ සෞන්දර්යය නො දකින්නටත් පුළුවන්. ඔවුන් එතරම් නිහඬව ඇවිත් පිටව යන පක්ෂීන් වර්ගයක්.

විදුලි කම්බි යටින් යනකොට හිස මතට වැටෙන පුංචි සුදු පාට වසුරු පිඬක් නිසා කේන්ති යන අයත් හැමදාම ඉන්නවා. විදුලි කම්බිවල ඉඩකඩ මදි වූ විට නගරයේ කඩවල බිත්ති කයිරු මතත් ලගින මේ පුංචි මිතුරන් නිසා කඩ හිමියන්ට ගැටලුවකුත් තියෙනවා. ඒත්, මේ කුරුලු කලබලය දැන් අවුරුදු ගණනාවක සිට මතුගමට මිහිරියාවක්. සැප්තැම්බරය අග වන විට උන් නාවොත් මතුගමට පාළුවක් දැනේවි.

රූ පුරාමත් විදුලි කම්බියකින් පය ලිස්සා වැටෙන කුරුල්ලෙක් අලුතෙන් තැනක් සොයා නිදා සිටින කුරුල්ලන් අතර සක්ක ගහන්නට ගිය විට පැය ගණනක පුංචි කලබලයක් නිර්මානය වෙනවා. ඒත්, මහ වැසි මධ්‍යයේ පවා විදුලි එළි මැද මේ පුංචි කුරුල්ලන් සුවබර නින්දක් සැතපෙනවා.

ඉර පායාගෙන එනකොට ම ඔවුන් නික්ම යාම ආරම්භ වෙනවා. ඒක, සන්ධ්‍යාවේ තරම් ලොකු සංදර්ශනයක් නෙමෙයි. ඇහැරුණා. වටපිට බැලුවා. පරක්කු වෙලා වගේ රූං ගාලා ඉගිලුණා. එච්චරයි. දවල්ට මතුගමට එන අයට පාර දිගට, පදික වේදිකා දිගට තියෙන හුණුවලින් ඇන්දා වැනි ඉරි මොනවාද කියා ප්‍රශ්නයක් වෙන්නට පුළුවන්. ඒ ඔබ ඇවිදින්නේ රෑ පුරා කුරුල්ලන් ගිය වැසිකිළිය මතිනුයි.

උදේට මතුගමින් ඉගිලෙන බස්වල නගින්න ලහි ලහියේ දුවන මිනිසුන් වගේ ම ඔවුනුත් කොහේදෝ ඉගිලිලා යනවා. උදේ හය වන විට ඔවුන් විදුලි කම්බි හිස් කර අවසන්. හතරමං හන්දියේ ඔර්ලෝසු කණුවේ ලගින පරෙයියන් පමණක් ගුමු ගුමු ගාමින් අනඟ රැඟුම් පාමින් ඉන්නවා දකින්නට පුළුවන්.

දවල් දවසේ මේ පුංචි කුරුල්ලන් යන්නේ කොහේ ද? ඔවුන් කෑම සොයා ගන්නේ කොතැනින් ද? කූඩු සදන්නේ කොහේ ද?

ඔවුන්ගේ ගහණය වැඩි වෙන ආකාරය නිරීක්ෂණය කළ විට ඔවුන් කූඩු සාදා පැටවුන් ඇති දැඩි කරගෙන නික්ම යන බව සිතන්නට පුළුවන්. ඔවුන් එන්නේ ඊසානදිගින් සුළං හමන්නට පටන් ගන්නවාත් සමගයි. පිට වී යන්නේ ඒ සුළං නතර වෙනවාත් එක්කයි. අප්‍රේල් මාසයේ අවුරුදු දවස් අවසන් වන විට ඔවුන් සියල්ලන් ම ආපසු ගිහින්. යන්නේ ඉන්දීය අර්ධද්වීපයේ කොහේට හරි වෙන්න ඇති. උතුරු ඉන්දියාවේ ශීත සමය ඔවුන් ලංකාවට සංක්‍රමණය වීමට පොළඹවන බවයි පක්ෂි විශේෂඥයන් පවසන්නේ.

මේ පක්ෂීන් රත්නපුර නගරයේත් මේ ආකාරයෙන් විදුලි කම්බි මත වසන බව වාර්තා වෙනවා. කොහොම වුණත්, මතුගමට ඔවුන් එන්නට පටන් අරන් අවුරුදු පහක් විතර ඇති.

මෙම පක්ෂීන් බාර්න් ස්වොලෝ (Barn Swallow) යන පක්ෂි වර්ගයයි. මොවුන් අටු වැහි ලිහිණියන් ලෙස සිංහලෙන් හඳුන්වන්නට පුළුවන්. විද්‍යාත්මක නාමය Hirundo Rustica ය. ලොව පුරා බොහෝ රටවල සිටින පක්ෂියකු වන අටු වැහි ලිහිණියා විවිධ වර්ණවලින් යුක්ත ගේ කුරුල්ලකු පමණ වන පක්ෂියෙක්. ලිහිණින්ට හිමි දිගු පියාපත් හා පෙඳය ඔවුන් ද සතු වෙනවා. මතුගමදී දකින්නට ලැබෙන අටු වැහි ලිහිණියා බඩවත සුදු පැහැති කළු පිහාටු ඇති ප්‍රභේදයක්. හිසෙහි තඹ පැහැයක් ද දකින්නට ලැබෙනවා. දක්ෂ පියාසරන්නෙකු වන අටු ලිහිණියා පියාසලමින් ම කෘමීන් ආහාරයට ගන්නවා. තෙත් බිම්, කුඹුරු පිටි, තැනිතලා ආදී ජලය ආශ්‍රිත පාරිසරික කලාපවල ඔවුන් සුලබව දැකිය හැකියි.

කෝප්ප වැනි කුඩා කූඩු තනා බිජු ලන අටුලිහිණියෝ ඒ සඳහා ගොඩනැගිලි බිත්ති ආදිය පාවිච්චි කරනවා.

කුඩා කෘමීන්ගෙන් පෝෂණය වන අටු වැහි ලිහිණියා ලංකාවේ බොහෝ ප්‍රදේශවල සුලබව දක්නට ලැබෙන සංක්‍රමණික පක්ෂි විශේෂයක් ලෙස සැලකෙනවා. එහෙත්, මතුගමදී ඔවුන් පෙන්වන සංදර්ශනය හැම තැන ම තිබෙන එකක් නෙමෙයි.




ඔබගේ අදහස් අපි මහත් සේ අගයමු. නිර්නාමිකව හෝ අදහස් පළ කිරීමට අවස්ථාව ලබා දී තිබෙන්නේ එම නිසා ය. එහෙත්, එය අපහරණය නො කිරීම ඔබ‍ගේ වගකීමකි. අසභ්‍ය යයි සාමාන්‍ය ව්‍යවහාරයේ පිළි ගැනෙන වචන සම්බන්ධයෙන් සදාචාරවාදී නො වන මුත්, අනුන්ට අපහාස කිරීම සඳහා එවැනි වදන් භාවිතා කර තිබෙන අවස්ථාවලදී ඒවා ඉවත් කිරීමට සිදු වන බව කරුණාවෙන් සලකන්න. එසේම, නීතිමය ගැටලු මතු කරන අදහස් පළ කිරීම් ද ඉවත් කරනු ලැබේ. අදහස් පළ කිරීම සම්බන්ධ කාරණාවලදී සංස්කාරක වගකීම් සමග සහයෝගයෙන් කටයුතු කිරීම බලාපොරොත්තු වෙමු.