ඉන්දීය මුදල් නෝට්ටු අවලංගුවේ කතාව

රුපියල් 500 හා 1000 නෝට්ටු අවලංගු කරන්නට ඉන්දියා රජය ගත් හදිසි තීන්දුව ලෝකය පුරා ම අවධානයට ලක් වුණා. පැරණි නෝට්ටු වෙනුවට අලුත් නෝට්ටු ලබා ගන්නට පෝලිමේ ගිය ජනයා අතර සිටි අගමැති මෝදිගේ මවගේ ඡායාරූපය ද ලොව පුරා ප්‍රසිද්ධ වුණා.

මේ වන විට ඉන්දීය රුපියලක් ශ්‍රී ලංකා රුපියල් දෙකකට වඩා වැඩියි. ඒ නිසා මෙම නෝට්ටු හරියට ලංකාවේ රු. 1000 නෝට්ටු හා රු. 2000 නෝට්ටු(?) අලුත් කරනවා වගේ වැඩක්.

ඉන්දියාවේ මහ බැංකුව වන සංචිත බැංකුව මේ අනුව අවලංගු කරන ලද නෝට්ටු කොළ බිලියන 20ක් කීතු කීතුවලට ඉරා දමා ඒ කැබලි ඉඩම් ගොඩ කිරීමට යොදා ගැනීමට නියමිතයි. පසුගිය මාර්තු වන විට ඉන්දියාවේ නෝට්ටු කොළ බිලියන 90ක් විතර සංසරණය වෙමින් තිබුණු බව වාර්තා වෙනවා. ඒ අතරින් සෑම නෝට්ටු පහකින් ම හතරක් එක්කෝ පන්සීයේ හෝ දාහේ කොළයි. මෙම පියවර ඉන්දියාවේ සල්ලි කොළවලින් 86%ක් ම අලුත් කිරීම හා සමානයි.

ඉන්දියාව තමයි ලෝකයේ දෙවන ලොකු ම මුදල් නෝට්ටු හා කාසි භාවිතා කරන්නා. එරට දෙවෙනි වන්නේ චීනයට පමණයි. ඉන්දියාව තමන්ගේ සල්ලි තමන් ම අච්චු ගසා ගන්නවා. නෝට්ටු මුද්‍රණාල හතරකුත්, කාසි වාත්තු ස්ථාන හතරකුත් ඉන්දියාව සතු වෙනවා.

එක රැයින් සල්ලි කොළ තහනම් කිරීමේ මෙම තීරණය ඉන්දීය රජය ගත්තේ දූෂණ හා කළු සල්ලි ජාවාරම් පිටුදකින්නටයි. කළු සල්ලි යනු යම් ගනුදෙනු මගින් උපයාගෙන, උපයා ගත් ආකාරය පැහැදිලි කිරීමට බැරි නිසා සඟවාගෙන සිටින සල්ලියි. 2007 වන විට ඉන්දියාවේ 24%ක පමණ කළු ආර්ථිකයක් පැවති බව ලෝක බැංකුව තක්සේරු කර තිබුණා.

මෙම පියවර මගින් සඟවා තිබෙන රුපියල් බිලියන ගණනක් ආපසු ආර්ථිකයට ලබා ගැනීමට හැකි වනු ඇතැයි රජය බලාපොරොත්තු වෙනවා. ආදායම් බදු වංචාකරුවන් හා වෙනත් ජාවාරම්කරුවන් විසින් බැංකුවල තැන්පත් නො කර සඟවාගෙන සිටින මුදල් මෙමගින් ආපසු ආර්ථිකයට ලැබෙනවා. එසේම, සංසරණය වෙමින් තිබෙන නීති විරෝධීව මුද්‍රණය කළ හොර සල්ලි ද භාවිතයෙන් ඉවත් වෙනවා. අලුතෙන් රු. 2000 නෝට්ටුවක් ද ඉන්දීය මහ බැංකුව විසින් හඳුන්වා දී තිබෙනවා.

සාමාන්‍යයෙන් කළු සල්ලි ජාවාරම්කරුවන් විසින් කරනු ලබන දෙයක් වන්නේ මුදල් නෝට්ටු දී රත්තරං මිළ දී ගෙන ඒවා සඟවා තබා ගැනීමයි. එහෙත්, ක්ෂණිකව මුදල් නෝට්ටු තහනම් කිරීම නිසා එසේ කිරීමට ද බැරි වෙනවා. එහෙත්, නොවැම්බර් 8 හා 9 දිනවල ඉන්දියන් රන්කරුවන් දිවා රෑ නො බලා වැඩ කළ බව ද වාර්තා වෙනවා. ඒ කළු සල්ලි රත්තරං බවට පත් කිරීමේ ක්‍රියාවලියේ කොටසක් ලෙසයි. රත්තරංවලට හරවන ලද කළු සල්ලි අල්ලා ගැනීම ලෙහෙසි කාර්යයක් නෙමෙයි. ඉන්දියාවේ කළු ආර්ථිකය එරට දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 20%ක් තරම් විශාල බවට තක්සේරු තිබෙනවා.

තමන් සතු තහනම් නෝට්ටු බැංකුවලට හෝ තැපැල් කාර්යාලවලට භාර දී ඒ මුදල් ගිනුම්වලට බැර කර ගැනීමේ හැකියාව ජනතාවට ලැබෙනවා. රු. 4000ක් දක්වා මුදල් බැංකු ගිනුමක් නොමැතිව මාරු කර ගන්නට පුළුවන්. ඒ වෙනුවෙන් 2016 දෙසැම්බර් 30 දක්වා කාලය ලබා දී තිබෙනවා. සල්ලි කොළ සඟවාගෙන සිටි අය දැන් ඒවා බැංකු කරා ගෙන එන විට, බදු නිලධාරීන්ගේ උකුසු ඇස ඒ වෙත යොමු විය හැකියි.

හැබැයි මේ අතර පැරණි නෝට්ටු අඩු මුදලට මිළ දී ගන්නා අයත් බිහි වී තිබෙන බව වාර්තා වෙනවා. ඒ අනුව දාහේ කොළ රුපියල් හත්සීයට, අටසීයට ගන්නා අයත් ඉන්න බවයි නිල නො වන වාර්තා පවසන්නේ.

ලෝක බැංකුවේ හිටපු ප්‍රධාන ආර්ථික විද්‍යාඥයකු හා ඉන්දියාවේ කලින් පැවති කොංග්‍රස් ආණ්ඩුවේ ප්‍රධාන ආර්ථික උපදේශක වන කෞෂික් බාසු මේ මුදල් නෝට්ටු හුවමාරුව ගැන කීවේ එය දුර්වල ආර්ථික ක්‍රියාවක් බව හා එයින් සිදු වන හානිය එහි වාසිවලට වඩා වැඩි බවයි. අලුත් මුදල් නෝට්ටුවලින් ද කළු සල්ලි ගොඩගසා ගැනීම පෙර පරිදි ම සිදු විය හැකි බව තවත් ආර්ථික විද්‍යාඥයන් පෙන්වා දුන්නා. එහෙත්, මෙයට විරුද්ධ මත දරන ආර්ථික විද්‍යාඥයන් ද සිටිනවා.

කෙසේ වෙතත්, ඉන්දීය රජයේ මෙම තීරණය නිසා අපහසුවට පත් බොහෝ පිරිස් සිටිනවා. ඉන්දියාවේ නගරවල බැංකු ශාඛා රැසක් තිබුණත්, කිලෝමීටර් පහක් ඇතුළත බැංකු ශාඛාවක් ඇත්තේ ඉන්දීය ගැමි ජනතාවගෙන් 27%කට පමණයි. ඉන්දියාවේ ක්‍රෙඩිට් කාඩ්, ඩෙබිට් කාඩ්, අන්තර්ජාල මුදල් හුවමාරු වැනි ක්‍රමවලට වඩා කොළ සල්ලි භාවිතය තවමත් ඉහළයි. ටෆ්ට්ස් විශ්වවිද්‍යාලයේ ෆ්ලෙචර් විද්‍යාලය විසින් 2012දී කරන ලද සමීක්ෂණයකට අනුව, ඉන්දියාවේ ගනුදෙනුවලින් 86.6%ක් ම තවමත් සිදු වන්නේ කෙළින් ම මුදල් නෝට්ටුවලින්. දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයට අනුපාතිකව ඉන්දියාවේ නෝට්ටු මුදල් භාවිතය12%ක් වෙනවා. මෙය දියුණු ආර්ථිකයන් ඇති රටවලට සාපේක්ෂව ඉතා ඉහළ අනුපාතිකයක්.

කෙටි කාලීනව ඉන්දීය ආර්ථිකයේ ක්‍රියාකාරිත්වය අඩු කිරීමට මෙම මුදල් නෝට්ටු අලුත් කිරීමේ ක්‍රියාවලිය ඉවහල් වී තිබෙනවා. දේපල, වාහනවල සිට හාල්, සිල්ලර බඩු දක්වා හැම මට්ටමක ම මිළ දී ගැනීම් පසුගිය සතියේදී සැලකිය යුතු මට්ටමකින් අඩු වී තිබෙන බව වාර්තා වෙනවා.

මේ නිසා ඉන්දීය ජනයා බොහෝ සේ පීඩාවට පත් වී තිබෙනවා. බැංකු හා මුදල් යන්ත්‍ර අසල දක්නට ලැබෙන දිගු පෝලිම් මෙයට නිදසුනක්. දිගු පෝලිමක ගියත් අවසානයේදී මුදල් යන්ත්‍රවල නෝට්ටු අවසන් වීම නිසා බලාපොරොත්තු සුන් වී ආපසු හැරෙන්නට සිදු වන අවස්ථා එමටයි. මුදල් ආපසු ලබා ගැනීම සීමා කර තිබෙන නිසා රෝග පීඩා ආදිය වෙනුවෙන් අවශ්‍ය මුදල් ගෙවා ගන්නට පවා ඇතැමෙකුට බැරි වී තිබෙනවා. දුක සේ මුදල් උපයාගෙන ඉතිරි කර ගත් ගැමියන්, සුළු වෙළෙන්දන්, ගොවියන්, කම්කරුවන් හා නිවසේ අල්මාරියේ සඟවාගෙන මුදල් ඉතිරි කළ ගෘහනියන් වැනි පිරිස් මෙමගින් මහත් දුෂ්කරතාවට පත් වී තිබෙනවා. මේ හා සම්බන්ධ රසකතාත් කියැවෙනවා. ඇතැම් භාර්යාවන් විසින් සඟවාගෙන සිටි මුදල් ස්වාමිපුරුෂයන්ට අසු වී තිබෙන්නේ මේ සමගයි. කෙසේ වෙතත්, මෙම මුදල් නෝට්ටු තහනම ගැන අවබෝධයක් නැති දුප්පතුන් විශාල පිරිසකට තමන්ගේ ඉතුරුම් අහිමි වීම පිළිබඳ කතා ලබන අවුරුද්දේ සිට අසන්නට ලැබෙන එක වළක්වන්නට බැරි වේවි.

ඉන්දියාව 1948දී හා 1976දීත් මෙසේ මුදල් නෝට්ටු අවලංගු කිරීම් කර තිබෙනවා. ශ්‍රී ලංකාවේ ද 1972 අයවැය යෝජනා ඉදිරිපත් කළ මුදල් ඇමති ආචාර්ය ඇන්. ඇම්. පෙරේරා මෙවැනි දෙයක් කළේ ය. එවකට පැවති ලොකු ම මුදල් නෝට්ටු වන රු. 50 හා 100 අවලංගු කරන ලද අතර ජනතාවට එම නෝට්ටු අලුත් මුදල් නෝට්ටුවලට මාරු කර ගැනීමට ලබා දුන්නේ සති දෙකක කාලයක් පමණි.

මේ කාලයේ ම එක් ගුවන් විදුලි නිවේදකයෙක් අප්‍රේල් 01දාවක රටේ ජනතාවට විහිළුවක් කරන්නට සිතා එක් මුදල් නෝට්ටුවක් අවලංගු කරන්නට රජය තීරණය කර ඇති බැවින් එම මුදල් නෝට්ටු බැංකුවට භාර දී වෙනත් මුදල් ලබා ගන්නා ලෙස ජාතික ගුවන් විදුලියෙන් නිවේදනය කළේ ය. ඒ කාලය අද කාලය වගේ නො වේ. එවක රටේ තිබුණේ එක් ගුවන් විදුලියක් පමණි. ඒ නිසා ම, ශ්‍රී ලංකා ගුවන් විදුලි සංස්ථාවේ නිවේදකයකු කළ මෙම මෝඩ විහිළුව ඇත්තකැයි ජනතාව විශ්වාස කළ හ. පැය කීපයක් යන්නට පෙර රටේ බැංකු එකී මුදල් නෝට්ටු අතින් ගත් මිනිසුන්ගෙන් පිරී ඉතිරී ගියේ ය. අවසානයේදී එකී පුවත බොරුවක් බව ගුවන් විදුලියෙන් ම නිවේදනය කරන්නට රජයට සිදු විය. ඒ අවස්ථාවේදී වැඩ තහනම් කරන ලද මෙම නිවේදකයා පසුගිය ආණ්ඩුව සමයේ ජාතික රූපවාහිනියෙන් රටට ම උපදෙස් දෙන අත්තප්පෙකුගේ භූමිකාව රඟ පෑවේ ය.

ඇමරිකානු රූපවාහිනී හා සිනමා විකට නළුවකු වන ග්‍රවුචෝ මාක්ස් වරක් පැවසූ පරිදි සල්ලිවලින් ප්‍රීතිය මිළ දී ගත නො හැකිමුත්, එයින් ඔබට ඔබ කැමති ස්වරූපයේ කාලකන්නිකම තෝරා ගන්නට පුළුවන්.

(රාවය - තනියාය, 2016-11-27)


ඔබගේ අදහස් අපි මහත් සේ අගයමු. නිර්නාමිකව හෝ අදහස් පළ කිරීමට අවස්ථාව ලබා දී තිබෙන්නේ එම නිසා ය. එහෙත්, එය අපහරණය නො කිරීම ඔබ‍ගේ වගකීමකි. අසභ්‍ය යයි සාමාන්‍ය ව්‍යවහාරයේ පිළි ගැනෙන වචන සම්බන්ධයෙන් සදාචාරවාදී නො වන මුත්, අනුන්ට අපහාස කිරීම සඳහා එවැනි වදන් භාවිතා කර තිබෙන අවස්ථාවලදී ඒවා ඉවත් කිරීමට සිදු වන බව කරුණාවෙන් සලකන්න. එසේම, නීතිමය ගැටලු මතු කරන අදහස් පළ කිරීම් ද ඉවත් කරනු ලැබේ. අදහස් පළ කිරීම සම්බන්ධ කාරණාවලදී සංස්කාරක වගකීම් සමග සහයෝගයෙන් කටයුතු කිරීම බලාපොරොත්තු වෙමු.