ඊ සිගරට්ටුවෙන් ජීවිතය අලුතෙන් උරා බීමේ ධනවාදය

Photo: Yamu.lk

ධනවාදය තුළ ලාභය අතිශය වැදගත් සාධකයක්. එහිදී මිනිස් නිර්මානශීලිත්වය ‍යොමු වන්නේත් ලාභ ලැබීමේ අලුත් මාර්ග පාදා ගැනීමටයි.

ධනේශ්වර ආර්ථික වර්ධනය මනින්නේ පර‍ිභෝජනය මත පදනම් වෙලා ය කියා තර්ක කරන්නට පුළුවන්. ධනේශ්වර ආර්ථික වර්ධන වේගය ගණනය කිරීමේදී උපයෝගී කර ගන්නේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය හෝ දළ ජාතික නිෂ්පාදිතයයි. මෙහිදී නිෂ්පාදනය කරන්නේ කුමන ආකාරයක භාණ්ඩ හා සේවාවන් ද කියන එක සැලකිල්ලට ගන්නේ නැහැ. මිනිස් සමාජයට විනාශකාරී ප්‍රතිඵල අත් කර දෙන අවි ආයුධ නිෂ්පාදනය හා භාවිතය වුණත් ආර්ථික වර්ධන වේගය වැඩි කරන්න ඉවහල් වෙනවා.

ලාභ ලැබී‍මේ අරමුණ මත මිනිස් සමාජය ධාවනය වීම හේතු කරගෙන මතු වන ගැටලු රාශියක් තිබෙනවා. අපි අද කතා කරන්නට යන කාරණය මේ සඳහා උදාහරණයක්.

පසුගිය දිනෙක ස්කැන්ඩිනේවියානු රටක ජීවත් වන මගේ මිතුරෙක් මට කී ආකාරයට දැන් ඊ සිගරට් ඒ රටේ ඉතා ජනප්‍රියයි. ඊ සිගරට් කියන්නේ මොනවාද? තවම ලංකාවේ වෙළඳ‍පොළ ගැඹුරින් විනිවිද නැති ඊ සිගරට් ගැන හඳුන්වා දෙන්න නෙමෙයි මෙම ලිපිය ලියන්නේ. ධනවාදී නිෂ්පාදන රටාවේ ලාභ ලැබීමේ ආන්තික අරමුණ තේරුම් ගැනීම හා එළඹෙන අනතුරක් ගැන කතා කිරීම තමයි අපේ අරමුණ. එහෙත්, ඊ සිගරට් ගැන කතා කරන අය ඒවා ප්‍රවර්ධනය කරන්නන් බවට පත් වන්නේ නිතැතින්මයි. 

පසුගිය කාලයේ ලෝකය පුරාම දුම්වැටි විරෝධී අධ්‍යාපනයක් හා උද්ඝෝෂණයක් ඇති වුණා. විශේෂයෙන් ම දුම් බොන්නන් නිසා අක්‍රිය දුම් පානය කරන්නන්ගේ හිමිකම්වලට ඇති වන ගැටලුව මත මේ දුම්වැටි විරෝධී උද්ඝෝෂණයට සාධාරණ මිනිසුන්ගේ සහයෝගය ලැබුණා. ලංකාවේත් දුම්වැටි දවටනවල පිළිකා අනතුර පිළිබඳ ග්‍රැෆික් රූප ඇතුළත් කිරීම ගැන කතා කෙරුණා. සිගරට් පැකට්වල මතුපිට 80%ක් ආවරණය වන පරිදි පිළිකා අනතුරු පිළිබඳ ග්‍රැෆික් රූප ඇතුළත් කළ යුතු බව පසුගිය පෙබරවාරියේදී පාර්ලිමේන්තුව විසින් දුම්කොළ හා මත්පැන් පිළිබඳ ජාතික පනත හා සම්බන්ධව ඒකච්ඡන්දයෙන් සම්මත කරන ලද යෝජනා තුනකින් කියැවුණා. ලංකා දුම්කොළ සමාගම මෙම නියෝග අභියාචනාධිකරණයේ අභියෝගයට ලක් කළා. නඩු විභාගය දැන් අවසන්. තීන්දුව හෙට, මැයි 12දා, ප්‍රකාශයට පත් කරන්නට නියමිතයි.

දුම් පානයට එරෙහිව නීති, අධ්‍යාපනය හා උද්ඝෝෂණ නිසා දුම්වැටි වෙළඳාම පසුගිය කාලයේ ශීඝ්‍රයෙන් පහත වැටුණා. ලෝකය පුරා ම දුම්වැටි නිෂ්පාදන සමාගම් ලබන ලාභය පහත වැටුණා. ලංකාවේත් සිගරට් වෙළඳාම පහත වැටී තිබෙන බව වාර්තා වෙනවා. එහෙත්, මෑත අධ්‍යයනවලින් හෙළිදරව් වී ඇති පරිදි බීඩි අලෙවිය ඉහළ ගොස් තිබෙන නිසා මිනිස්සු දුම්බීම අතහැර දමමින් ඉන්නවා ද නැද්ද යන්න ගැන ගැටලුවක් තිබෙනවා. මම ඉහතදී පෙන්වා දෙන ලද කරුණ අනුව බැලුවා ම ලංකාවේ මිනිස්සු වැඩිපුර බීඩි බිව්වත් ආර්ථික වර්ධන වේගය වැඩි වෙනවා.

දුම්කොළ ආශ්‍රිත නිෂ්පාදන ලෝකය පුරා ම දැවැන්ත වෙළඳපොළක් නිර්මානය කළා. එයින් ලාභ ලැබූ අය ලෙහෙසියෙන් එය අතහැර දමන්නට සූදානම් නැහැ. ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ දුම්කොළ සමාගම් පවා සිගරට් පැකට්ටුවේ ග්‍රැෆික් රූප සටහන් මගින් අනතුරු ඇඟවීමේ යෝජනාව අධිකරණයේ අභි‍යෝගයට ලක් කර තිබෙනවා. අවි ආයුධ නිෂ්පාදකයෝ වගේ ම දුම්වැටි නිෂ්පාදකයෝත් ලාභ ලබන්නේ මරණය මතයි. මිනිස් සමාජයේ විනාශය මතයි.

දුම්කොළවල තිබෙන නිකටින් කියන්නේ ඇබ්බැහිකාරක රසායනිකයක්. එයට ඇබ්බැහි වූ අයට එයින් මිදෙන්න අපහසුයි. නිකටින්වලට ඇබ්බැහි වූ අය වෙනුවෙන් තමයි මුලින් ම ඊ සිගරට් නිෂ්පාදනය වුණේ. එමගින් කෙරුණේ තාර හා දුම්කොළවල අඩංගු වෙනත් විෂ ද්‍රව්‍යවලින් හා පිළිකාකාරකවලින් තොරව නිකටින් වාෂ්පය පමණක් ආඝ්‍රානය කරන්නට අබ්බැහි වූවන්ට අවස්ථාවක් ලබා දීමයි. එහි අරමුණ වුනේ ඇබ්බැහි වූවන්ට ක්‍රමානුකූලව එම ඇබ්බැහියෙන් ‍මිදෙන්නට අවස්ථාව ලබා දීමයි.

එහෙත්, දුම්වැටි නිෂ්පාදන සමාගම් මේ නව නිෂ්පාදනය දෙස බැලුවේ තමන්ගේ අහිමි වී ගිය ලාභ නැවත ලබා ගන්නට පැමිණි ආශිර්වාදයක් ලෙසයි. ඒ නිසා ලෝකයේ පුරෝගාමී ඊ සිගරට් නිෂ්පාදන සමාගම් දැන් තිබෙන්නේ දුම්කොළ සමාගම් හිමියන්ගේ අතේයි.

දැන් ලංකාවේත් ඊ සිගරට් අලෙවිය පටන් අරගෙන තිබෙනවා. කොළඹ අවට නම් අන්තර්ජාලයෙන් ඇණවුම් කර ගෙදරට ම ගෙන්වා ගැනීමේ පහසුකම පවා තිබෙනවා. මූලික වියදම වැඩි නිසා තවම මෙය ජනප්‍රිය ඉහළ පැළැන්තියේ අය අතර පමණයි. මූලික වියදම තරමක් ඉහළ වුණත්, ඊ සිගරට්ටුවෙන් දුම් බොන්නට යන වියදම සාමාන්‍ය සිගරට්වලින් දුම් බොනවාට වඩා අඩුයි.මේවා උරන අය සමාජය තුළ ලොකු කුතුහලයක් ඇති කරමින් නිරායාසයෙන් ම ඒවායේ ප්‍රවර්ධකයන් බවට පත් වෙනවා. තවම මේවා සම්බන්ධ ප්‍රමිති නීති කිසිවක් ලංකාවේ නැහැ. ලෝකයේ බොහෝ රටවල තත්වයත් එහෙමයි.

ඊ සිගරට්ටුව සමන්විත වන්නේ නැවත ආරෝපණය කළ හැකි බැටරියකින් හා එමගින් ඇති කරනු ලබන තාපය මගින් වාෂ්ප බවට පත් වන දියරයක් සහිත කාට්‍රිජයකින්. මේ කාට්‍රිජයත් නැවතපිරවිය හැකි ආකාරයෙන් සකසා තිබෙනවා.ජනප්‍රිය ඊ සිගරට්වල එය උරන විට දැල්වෙන නිල්පාට එල්.ඊ.ඩී. ආලෝකයකුත් තිබෙනවා.

ඊ සිගරට් දැන්වීම්වල මේ නිල් ආලෝකය අලෙවි කරන්නේ නව රැල්ලේ සංකේතයක් ලෙසයි. ඔවුන් දැන්වීම්වල භාවිතා කරන වචන අතිශය පොළඹවා ගන්නාසුළුයි. බොහෝ දැන්වීම්වල කියන්නේ ඊ සිගරට්ටුව විෂ රහිතබව හා පිළිකා අනතුරෙන් තොර බවයි. ඔබට නිකටින් අනවශ්‍ය නම්, ඊ සිගරට්ටුව මගින් දුම්කොළ රස ගැන්වූ ජලවාෂ්ප පමණක් වුණත් ආඝ්‍රානය කරන්නත් පුළුවන් බව අලෙවි කරන්නෝ පවසනවා.

මෙය අලෙවි කරන්නේ සෞඛ්‍යාරක්ෂිත දුම්වැටියක මුවාවෙන්. දුම්කොළවල තිබෙන පිළිකා කාරක බොහොමයක් ඊ සිගරට්ටුවේ නැති බව තමයි කියන්නේ. ඒත්, තවම එහි ආදීනව ගැන විද්‍යාත්මක පරීක්ෂණ ප්‍රතිඵල හෝ එහි ආදීනව පිළිබඳ වාර්තා ලැබෙන්න කල් වැඩියි.

මෙහි තිබෙන අනතුර තමයි දුම් බීමේ නව රැල්ලක් ඇති වීම. එමගින් පුළුල් ප්‍රාථමික වෙළඳපොළක් නිර්මානය කර ගන්නට දුම්වැටි නිෂ්පාදකයන්ට අවස්ථාව ලැබෙනවා. එම වෙළඳපොළ හරහා දුම් පානයට පිවිසෙන අයගෙන් යම් ප්‍රතිශතයක් සැබෑ දුම්කොළ සිගරට් පානය කරන්නත් ‍යොමු වෙනවා.

මෙහි අනතුර වැඩි ම ළමයින්ටයි. ඇමරිකන් වෛද්‍ය සංගමය මෑතදී පළ කළ වාර්තාවක සඳහන් වන පරිදි එරට තරුණ හා නව යොවුන් ජනගහණය අතර ඊ සිගරට් භාවිතය වැඩි වෙමින් තිබෙනවා. 2011 වන විට එය අත්හදා බලා තිබුණු ප්‍රතිශතය අදාළ වයස් කාණ්ඩයෙන් 3%ක පමණක් වුණත් 2012 වන විට එය 6.5%ක් දක්වා දෙගුණයකටත් වැඩියෙන් වර්ධනය වී තිබෙනවා.

ඊ සිගරට් සම්බන්ධයෙන් සමාජයේ තිබෙන්නේ බොහොම ලිහිල් ආකල්පයක්. ධනේශ්වර සමාජයේ ප්‍රවර්ධනය කරනු ලබන භාණ්ඩ වන්දනාව තුළ ඊ සිගරට්ටුවත් නවරැල්ලක් බවට පත්වෙමින් තිබෙනවා. එය අලෙවි කරනු ලබන්නේ නවීන ජීවිතයේ මෝස්තරයක් ලෙසයි. මෙම පසුබිම තුළ විශේෂ‍යෙන් ම ළමයින් අතර දුම් පානය පැතිරීමේ අනතුරක් ඊ සිගරට් විසින් ඇති කර තිබෙනවා. මේ වන විට පළතුරු හා චොකලට් වැනි රසවලින් යුත් ඊ සිගරට් අලෙවි වෙනවා. මේවායේ ඉලක්ක වෙළඳපොළ ළමයින්.

එ වගේ ම කාන්තාවන් අතර දුම් පානය නො පැතිරුණු ලංකාව වැනි සමාජයන්හි කාන්තාවන් අතර ඊ සිගරට්ටුව ප්‍රචලිත කිරීමටත් දැන් සමාගම් කටයුතු කරමින් ඉන්නවා.

ලංකාවේ ඊ සිගරට් අලෙවියේ පුරෝගාමීන් වන්නේ ඔෟෂධ සමාගමක්. ඖෂධ වෙළඳාම කියන්නේත් රෝග හා මරණය මත අසාධාරණ අන්දමින් ලාභ ලබන කෲර ජාවාරමක් නේ. ඒ නිසා එයත් එක්තරා විධියකට සිගරට් වෙළඳාම වගේ ම තමයි. ලංකාවේ ඊ සිගරට් ෆාමසිවලින් එළියට එන එක ඇත්තෙන් ම සංකේතාත්මකයි.

එහෙත්, මේ වන විට ලංකාවේ දුම්කොළ සමාගම ලෝකයේ වෙනත් රටවල වුණා වගේ ම ඊ සිගරට් වෙළඳාමටත් ඇස යොමු කරලායි තිබෙන්නේ. ලංකා දුම්කොළ සමාගම අයිති බ්‍රිටිෂ් ඇමරිකන් ටුබැකෝ සමාගම මේ වන විටත් ඊ සිගරට් නිෂ්පාදන සමාගමක් ආරම්භ කර තිබෙනවා. එහි නම නිකෝවෙන්චර්ස්. 

ලෝකයේ ඇතැම් රටවල් දැනටමත් ඊ සිගරට් තහනම් කරලා. ලක්ෂම්බර්ග්, මෝල්ටා, ස්ලෝවේනියා, ලිතුවේනියා වැනි රටවල් උදාහරණයි.

පසුගිය අවුරුද්දේ ලංකාවේ සිගරට් අලෙවි වන ප්‍රමාණය 6%කින් පහත වැටුණා. ඒ හේතුවෙන් වැඩි ම ආදායම අහිමි වුණේරජයටයි. මන්ද, අලෙවි වන සිගරට්ටුවකින් සමාගම ලබන ලාභයට වඩා සුවිසල් බද්දක් රජය ලබා ගන්නා නිසායි. දැන් ලංකාවේ ආණ්ඩුව හිතයි, ඊ සිගරට්වලටත් ලොකු බද්දක් පැනෙව්වා නම්, දුම්කොළ වෙළඳපොළෙන් තමන්ට අහිමි වුණ බදු ආදායම් නැවත උපයා ගන්න පුළුවන් නේද කියලා.

මේ ලිපිය කියවන ඔබෙන් අපි බලාපොරොත්තු වන්නේ ධනවාදී සමාජය තුළ තිබෙන ගැටලුව මෙමගින් තේරුම් ගැනීමයි. මිනිස් නිර්මානාත්මක විභවයන් යොමු විය යුත්තේ මෙවැනි නිරර්ථක දේ වෙනුවෙන් ද? ධනවාදී සමාජය තුළ අපෙන් බලාපොරොත්තු වන්නේ බුද්ධිමත් පාරිභෝගිකයන් ලෙස යෝග්‍ය දෙය තෝරා ගැනීම නෙමෙයි. ලාභ ලැබීම වෙනුවෙන් ඔවුන් ගොඩනගන්නේ භාණ්ඩ පසුපස හඹා යන පාරිභෝජනවාදියෙක්. සමාජ වෙනස ආරම්භ කළ යුතු වන්නේ මෙතැනින්. ඔබත් බුද්ධිමත් පාරිභෝගිකයෙක් ද? 
 - ජනරළ, 2014 - 05 - 11

මේ ලිපිය වෙන අයත් එක්කත් බෙදා ගන්න. උපුටා ගන්නවා නම් ‍මෙතැනින් ගත් බව කියන්න

ඔබගේ අදහස් අපි මහත් සේ අගයමු. නිර්නාමිකව හෝ අදහස් පළ කිරීමට අවස්ථාව ලබා දී තිබෙන්නේ එම නිසා ය. එහෙත්, එය අපහරණය නො කිරීම ඔබ‍ගේ වගකීමකි. අසභ්‍ය යයි සාමාන්‍ය ව්‍යවහාරයේ පිළි ගැනෙන වචන සම්බන්ධයෙන් සදාචාරවාදී නො වන මුත්, අනුන්ට අපහාස කිරීම සඳහා එවැනි වදන් භාවිතා කර තිබෙන අවස්ථාවලදී ඒවා ඉවත් කිරීමට සිදු වන බව කරුණාවෙන් සලකන්න. එසේම, නීතිමය ගැටලු මතු කරන අදහස් පළ කිරීම් ද ඉවත් කරනු ලැබේ. අදහස් පළ කිරීම සම්බන්ධ කාරණාවලදී සංස්කාරක වගකීම් සමග සහයෝගයෙන් කටයුතු කිරීම බලාපොරොත්තු වෙමු. Read in English blog.parakum.com