රෝහණ බැද්දගේ, රූපවාහිනී අවුරුද්ද හා ටියාරා කේක්

ඇඳගෙන ෆොටෝෂොප් කරගෙන ඉන්නකල් අවුරුදු තමයි 

අලුත් අවුරුද්ද කියන්නෙ මට මහ පුදුම දෙයක්‌ නේ. මොකක්‌ හරි විද්යුත් නාලිකාවකින් අවුරුද්දට මාව අරගෙන යනවා. මමත් ඉතින් බොරුවට නැකතට කියලා ඔවුන් එක්‌ක ඒ බොරුවටම සහභාගි වෙනවා. ඒ වෙනුවෙන් ඔවුන් මට මුදල් ගෙවනවා. මගේ ගෙදර ඉන්නෙ බිරිඳ විතරයි. අපේ දරුවන්ට අම්මා ගැන බලන්න කියල මම මාධ්‍ය මගින් කරන අවුරුදු උත්සවවලට යනවා. එහෙම නොගියොත් මාව කැපෙනවා. අවුරුද්දට චැනල්වලින් පත්තරවලින් මාව පාවිච්චි කරල හම ගහලා විකුණගෙන කාල ඊළඟ අවුරුද්ද වෙනතුරු සද්ද නැතිව ඉන්නවා.

දිවයින පුවත්පතේ සම්මුඛ සාකච්ඡාවකදි මෙහෙම කියන්නෙ රෝහණ බැද්දගේ. බොහෝ කාලයක් තිස්සේ මාධ්‍ය ඔස්සේ ජනතාව රවටා මුදල් ගරා ගත් කලා ශිල්පියකුගේ හෘදය සාක්ෂිය මෙසේ හෝ අවදි වීම ඇත්තෙන් ම අගය කළ යුතුයි.

මෙවැනි තවත් රැවටිලිකාරයන් වන සහන් රන්වල, මහින්ද කුමාර දළුපොත, අත්තනායක එම්. හේරත්, ජනනාත් වරකාගොඩ වැනි අයට ජීවිතයේ කවදා හෝ මේ ඇත්ත කියන්නට ආත්ම ශක්තිය පහළ වේ ද යන්න අපි නො දනිමු. ඒ අතින් රෝහණ බැද්දගේ විසින් කරන ලද මෙම ප්‍රකාශය අති විශිෂ්ට ය.

ඔහු විසින් මාධ්‍ය හා සංස්කෘතිය ගැන පළ කරන තවත් වැදගත් අදහස් කීපයක් මෙසේයි: 

“දැන් අවුරුදු කරන්නේ මාධ්‍ය තුළින් නේ. ඉස්‌සර මිනිස්‌සු තමන්ගේ අවුරුද්ද තමුන්ගේ සම්මාදමෙන් හැමෝගෙම එක්‌කාසුවෙන් සමගිසම්පන්න බව සංකේතවත් කරමින් පවත්වපු උත්සවයක්‌. අද ඒවා කෙරෙන්නේ නැහැ. දැන් එතැනට පනිනවා කොම්පැනියක්‌. ඒ අයගේ දේපල විකුණගන්න හරි දුම්කොළ විකුණගන්න හරි අරමුණු කරගෙන. වෙළෙඳ ව්‍යාපාරිකයකු වටේට දැන්වීම් ගහල මිනිස්‌සු ගෙන්න ගන්නව. මිනිස්‌සුන්ට ගොක්‌ අතු දෙනවට පුවක්‌ ගස්‌ දෙනවට පොල් අතු දෙනවට ඔය සේරම සල්ලි ගෙවනව. එතකොට වෙළෙඳ ව්‍යාපාරිකයෝ තමයි අවුරුද්ද පවත්වන්නේ. එයාලගේ ප්‍රචාරක කටයුත්ත තමයි සිද්ධ වෙන්නේ.

“මිනිස්‌සු කිසිම හැඟීමකින් නැතිවී යන නිසා (ඔහු අදහස් කරන්නට ඇත්තේ හැඟීමක් නැතිව යන්න විය හැකි ය - සංස්කාරක) මොනව හරි කරල යනවා. මිනිස්‌සු බොරුත් කරනවා. ඇත්තත් කරනවා. අලි රේස්‌ දුවයි, තිරික්‌කල් යයි, කඹ අදියි, ලිස්‌සන ගහේ යයි මේ සේරම අලුතෙන් ආව දේවල් නේ. ඉස්‌සර කාලේ රබන් ගහල කවි කියලා විනෝද වෙනවා. අද මට කියන්න කොහෙන් හරි ගමකින් රබන් හඬක්‌ ඇහෙනවද?. මාධ්‍යවලින් නැතිව කිසිම ගමක රබානක්‌ ගහන්නෙ නැහැ. ඉස්‌සර මුළු රටේම රබන් හඬ ඇහෙනව. දැන් රබනුත් නැහැ. රබන් ගහන්න දන්න අයක්‌ නැහැ. ඒ සේරම කටයුතු මාධ්‍ය මගින් තමයි කරන්නේ."

ගම, ගැමිකම, සිංහල-බෞද්ධකම, සිරිත්-විරිත්, සංස්කෘතිය ආදී සංකල්ප යනු වර්තමානයේ විශාල අලෙවියක් ඇති දේ ය. ලාභය පසුපස හඹා යමින්, භාණ්ඩ වන්දනා කරමින්, පාරිභෝජනවාදයේ ගිලෙමින්, කුටුම්බවලට සීමා වෙමින්, හුදකලාව ගෙවන ධනවාදී හිස් ජීවිතවලට ආලවට්ටම් දමා ගන්නේ එක්කෝ මෙවැනි සංකල්ප භාවිතා කරමිනි. 

ගම, ගැමිකම, සිංහල-බෞද්ධකම, සංස්කෘතිය ආදී සංකල්ප රූපවාහිනියේ සිට කාගිල්ස් ෆුඩ් සිටිය දක්වා ඕනෑ තැනකින් මිළ දී ගත හැකි ය. 

මා ජීවත් වන්නේ බස්නාහිර පළාතේ, රෝහණ බැද්දගේලාගේ ගම වන කුඩා උඩුව වැනි ම වූ පිටිසර ගමක ය. මගේ පියා ද කුඩා කල ජීවත් වී තිබෙන්නේ කුඩා උඩුවේ නිසා මම ඒ ගම ගැනත් සුළුවෙන් දනිමි. මේවා දැන් තව දුරටත් ගම් නො වේ. අපේ ගම් ගැන හැඳින්වීමට හැකි සරල ම ආකාරය වන්නේ ඒවා ප්‍රාදේශීය සභාවේ කුණු ට්‍රැක්ටරය නො එන නගර ලෙසයි. ඒවායේ ගමක් නැත. ඇත්තේ අහිමි වූ නාගරික ලක්ෂණ පමණි.

වර්තමාන ව්‍යවහාරය අනුව නම් හද්දා ඩොටේ වන අපේ ගමේ මා දන්නා තරමින් අවුරුදු තිහ හතළිහකට මෙපිට කිසිදු ගෙදරක ලොකු රබානක් තිබී හෝ රබන් ගසා හෝ නැත. අවුරුද්දට දකුණේ මගේ බිරිඳගේ ගමේ ගිය අවස්ථාවලදී නම් ගම්වැසියන් රබන් ගසනු කලාතුරකින් අසා තිබේ. 

කොහා වුණත්, දැන් අපේ ගම්වල නැත. කුමක් හෝ හේතුවක් නිසා ගම් කපුටා වඳ වී ගොසිනි. ගම් කපුටකු දැකීම කැහිබෙල්ලකු දැකීම තරම් දුර්ලභ ය. මේ ගැන පක්ෂි විද්‍යාඥයන් හෝ පර්යේෂණ කර ඇතිදැයි මම නො දනිමි. මේ හේතුව නිසා දැන් කොහා ද අපේ ගම්වල නැත. එහෙත්, කොළඹ හතේදී නම් කොහාගේ හඬ ඇසිය හැකි ය. හේතුව, එහි කොළඹ කපුටන් ජීවත් වීමයි. 

තිත්ත ඇත්ත වළඳමින් මිහිරි බොරුවේ සුවඳ රූපවාහිනියෙන් විඳ ගන්නා වර්තමාන ජීවන කුහකත්වය තේරුම් ගන්නට අවුරුද්ද හොඳ කාලයකි.

අවුරුද්දත් අර ටියාරා කේක් වැනි ජාතියකි. එ් කේක් ජාතියෙහි රසායනික තිත්ත රසක් සමග මුසු වූ අධික පැණි රසක් හැර වෙනත් කිසිම රසක් නැත. එහෙත්, වෙළඳ දැන්වීම්වලින් එය ඉතා රසවත් කේක් වර්ගයක් බව අපගේ ඔලුවෙහි ස්ථාපිත කර තිබේ. ඒ නිසා ඒවා කන විට රස දැනෙන්නේ ඇත්තට ම දිවට නොවේ. සිතටයි. එහෙත්, එහි රසයක් නැති බවත් අපගේ අවිඥානය ම අපට කියයි. ඒ නිසා අප කරන්නේ කිසියම් ගෙදරකින් ඒ වර්ගයේ කේක් ගෙඩියක් ගෙනත් දුන් විට එය වෙනත් ගෙදරකට නෑගම් යන විට රැගෙන යාමයි. ඒ ගෙදරින් කරන්නේත් එය ම ය. මේ කේක් කල් ඉකුත් වෙනකල් හෝ බඩගිනිකාර නොදරුවකුට හසු වන කල් ගෙයින් ගෙට නෑගම් යයි.

ඇත්ත ද ටියාරා කේක් සේ තිත්ත ය. ටියාරා කේක් මාර රසයි කියන මාධ්‍ය කියවා, විකල්ප සමාජ මාධ්‍ය අවකාශයට පැමිණ W3Lankaත් බලා යන්න. අප සිටින්නේ ටියාරා කේක් තිත්ත බව ඔබට මතක් කර දෙන්නට ය. ඇත්ත තිත්ත ය. බෙහෙතුත් තිත්ත ය.

අවුරුද්ද ගැන කතා කරන නිසා අප රූපවාහිනිය විසින් නිර්මානය කරන ලද තවත් විනාශකාරී දැවැන්ත පල් බොරුවක් ගැන සටහන් කරන්නට මෙය අවස්ථාව කර ගනිමි. ඒ වනාහි වැඳීමයි. 

ඔබ හා මෙමා අතිනත් අරන් අපගේ ලොවේ තනි වූ එදා
ඔබ මා දෙපා දෝතින් බදා සිප ගත් එදා සිහි වෙනවා

ටී.එම්. ජයරත්න ගායනා කරන මෙම ගීය සිහි ගන්වන, බිරිය සැමියාට වඳින ඡායාරූපයක් නිසා පසුගිය දිනවල අන්තර්ජාලයේ යම් සංවාදයක් ද ඇති විය. බිරිඳ සැමියාට වඳිනවා නම්, කාන්තාව පිරිමියා තරම් ම හෝ ඊටත් වඩා වගකීම් දරා ගන්නා වර්තමාන සමාජයේ සැමියා බිරිඳට වැඳීමේ වරද කුමක්දැයි ඇසූ කල බොහෝ දෙනෙකු නිරුත්තර වූ හ. 

මව්පියන්, ගුරුවරුන්, වැඩිහිටියන්, භික්ෂූන් වැනි අයට වඳින චාරිත්‍රය සිංහල සමාජයෙහි තිබිණි. එහෙත්, එය වර්තමානයේදී මෙන් ගොන් පාට් වී තිබුණේ නැත. 

උදාහරණයක් ලෙස, අප කුඩා කාලයේ මව්පියන්ට වැන්දේ සිංහල අලුත් අවුරුද්දට පමණි. ගුරුවරුන්ට ද වැන්දේ සිංහල අලුත් අවුරුද්දෙන් පසු නව පාසල් වාරය ආරම්භ වීමෙන් පසුව ය. ඒ බුලත් දුංකල අතක් දීලා ය. දුංකලවලින් පිළිකා හැදුණත්, සම්ප්‍රදාය නම් බුලත් දුංකල ය. පැරණි සංස්කෘතිය තුළ සිංහල දුංකලය වසක් විසක් ලෙස සැලකුණේ නැත. විශේෂයෙන් ම පුවක් සහ දුංකල කෑම නිසා ලාංකිකයෝ අතීතයේ සිට ම මුඛ පිළිකාවත් උරුම කරගෙන සිටිය හ. ඒ නිසා බුලත් අතෙන් දුංකලය ඉවත් වීම හොඳ ය. 

වර්තමානයේදී වැඳිල්ල කොයි තරම් ගොන් පාට් වී තිබේ ද යත්, ගුරුවරු දිනපතා ම බලෙන් ළමයින් ලවා තමන්ට වන්දවා ගනිති. මගේ දියණියක පළමු ශ්‍රේණියේ ඉගෙන ගන්නා කාලයේ ඇය වැඳීමේදී පහත් වූවා මදි ය කියා ගුරුවරිය ඇගේ හිස තමාගේ පයෙහි ගැටෙන සේ එබූ අන්දම මම වරක් දුටුවෙමි. (එය මා දුටු බව ඇය දුටුවේ නැත. දරුවාගෙන් පළි ගන්නා නිසා මා එය ඉවසුවෙමි.) ටියුෂන් නිසා තම ගරුත්වය නැති කරගෙන සිටින මෙම ගුරුවරිය හා එවැනි ගුරුවරුන් විසින් කොයි තරම් පහත් තත්වයක් නිර්මානය කර තිබේ ද යත්, දිනක් මගේ දියණියක වැටුපට පංතිය අතුගාන කාන්තාවට ද වඳිනු මම දුටුවෙමි. එදා නම්, ගෙදර පැමිණි පසු මා ඇයට කීවේ ආපහු එසේ වැන්දොත් මගෙන් ගුටි කෑමට සිදු වනු ඇති බවයි. 

මම ද කලක් ගුරුවරයකු ලෙස සේවය කළෙමි. වර්තමානයේදී පවා ඇතැම් ලොකු ළමයින් පාරේදී පවා මට වඳිති. ඔවුන් එසේ කරන්නේ ආදරය ප්‍රකාශ කිරීම සඳහා බැවින් මම එය ඉවසා, එහෙත්, එසේ නො කරන ලෙස ඉල්ලා සිටිමි. මා ඉගැන්වූ ඉහළ පංතිවල සිසුන්ට මා මෙය තේරුම් කර දී ඇත. එය තේරුම් ගත් අය මට වඳින්නේ නැත. එහෙත්, ඔවුන්ගේ ආදරය හා ගෞරවය මා වෙනත් දේවලින් තේරුම් ගනිමි.  

පසුගිය දිනවල ත්‍රිකුණාමලයේ යොවුන් පුරය පැවැත්විණි. එහි ගිය අය මට කී කරුණක් වන්නේ ගම්වලින් පැමිණි තරුණ ළමයින් දේශපාලකයන්, නිලධාරීන් ආදීන්ට පමණක් නොව, විදේශික කාන්තාවක වන මගේ ආයතන ප්‍රධානියාට පවා ඇය මහත් අපහසුතාවට පත් කරමින් වැඳ වැටුණු බවයි. මේ ඊනියා වැඳිල්ල විසින් අනාගත පරම්පරාවල කොන්ද බිඳ දමා ඇති තරම කොතරම් ද?

පෙරළි පෙරළි වැඳ වැඳ හැදුණු ළමයින් විශ්වවිද්‍යාලවලට ගිය පසු ඒ දීන මානසිකත්වය පාවිච්චි කරමින් නවක වධය හරහා ඔවුන් දේශපාලන අරමුණු වෙනුවෙන් දක්කා ගැනීමට අන්තරය සමත් වේ. එහෙත්, විශ්වවිද්‍යාලයෙන් පිට වූ පසු මේ සරසවි විප්ලවවාදීහු වැඩිදෙනෙක්  රජයේ පත්වීමක් ගෙන දවසක හෝ දුෂ්කර සේවයකටවත් යන්නට කැමති නැති ඉතා පටු, ආත්මාර්ථකාමී කුහකයන් බවට පත් වෙති. 

සිංහල සංස්කෘතියේ තිබුණු පැරණි ස්වරූපයේ වැඳීමට අප විරුද්ධ නැත. අප විරුද්ධ අනාගත පරම්පරාවල කොඳු බිඳ දමන, දීන යටත්වැසියන් බවට පත් කරන නූතන වැඳිල්ලට ය.  

ආපසු ප්‍රස්තුතයට පැමිණියහොත්, මෙය ද රෝහණ බැද්දගේලාගේ නිර්මානයකි. නූතන වැඳිලි සංස්කෘතිය ඉතා පැහැදිලි රූපවාහිනී ප්‍රබන්ධයකි. මෙය ප්‍රවර්ධනය කිරීමට 1990 දශකයේ විකාශය වූ දූදරුවෝ පන්නයේ සෝප් ඔපරා මාලාව හේතු විය. 

පසුගිය කාලයේ ඇතැම් වැඩිහිටියෝ නාමල් රාජපක්ෂට පවා වැන්ද හ. මර්වින් සිල්වා පමණක් නොව වාසුදේව නානායක්කාර වැනි වාමාංශිකයන් පවා මහින්ද රාජපක්ෂ ඉදිරියේ බලය හා අවස්ථාව වෙනුවෙන් වැඳ වැටුණ හ. ජනාධිපතිවරණයේදී මහින්දට ආවඩමින් මෛත්‍රීපාල සිරිසේන පතුරු ගැසූ දයාසිරි ජයසේකර ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල ළඟ දෙකට නැමී වැන්දේ ය. වැඳිල්ලේ හොඳම වැඳිල්ල වැන්දේ අධ්‍යාපන ඇමති අකිල විරාජ් කාරියවසම් ය. 

අකිලගේ වැඳිල්ල හා අනාගත පරම්පරාවේ කොඳු බිඳිල්ල

පසුගිය ජුනි මාසයේ දිනක අධ්‍යාපන ඇමති අකිල විරාජ් කාරියවසම් අතින් සිදු වූ අත්වැරැද්දක් මෙසේ ඡායාරූපගත විය. පිරිවෙන් ආචාර්යවරුන්ට පත්වීම් ලිපි දීගෙන දීගෙන යද්දී, එක දිගට භික්ෂූන්ට දෙකට නැවී වැන්ද අකිල විරාජ් අතපසු වීමකින් ගිහි පරිවේණාචාර්යවරයකුට ද දෙකට නැවී වැන්දේ ය. වැඩිදුර කියවන්න ක්ලික් කරන්න. 

ඔබගේ අදහස් අපි මහත් සේ අගයමු. නිර්නාමිකව හෝ අදහස් පළ කිරීමට අවස්ථාව ලබා දී තිබෙන්නේ එම නිසා ය. එහෙත්, එය අපහරණය නො කිරීම ඔබ‍ගේ වගකීමකි. අසභ්‍ය යයි සාමාන්‍ය ව්‍යවහාරයේ පිළි ගැනෙන වචන සම්බන්ධයෙන් සදාචාරවාදී නො වන මුත්, අනුන්ට අපහාස කිරීම සඳහා එවැනි වදන් භාවිතා කර තිබෙන අවස්ථාවලදී ඒවා ඉවත් කිරීමට සිදු වන බව කරුණාවෙන් සලකන්න. එසේම, නීතිමය ගැටලු මතු කරන අදහස් පළ කිරීම් ද ඉවත් කරනු ලැබේ. අදහස් පළ කිරීම සම්බන්ධ කාරණාවලදී සංස්කාරක වගකීම් සමග සහයෝගයෙන් කටයුතු කිරීම බලාපොරොත්තු වෙමු.