Posts

Showing posts from December, 2024

සෙල්ලං නිරිඳුගේ සෙල්ලං ආණ්ඩුව

Image
අජිත් පැරකුම් ජයසිංහ, Praja.lk ඉතිහාසයේ සෙල්ලම් නිරිඳු ලෙස හැඳින්වෙන්නේ සිංහලේ අන්තිම රජු වූ ශ්‍රී වීරපරාක්‍රම නරේන්ද්‍රසිංහයි. ස්ත්‍රීලෝලීත්වය, සුරාව, කෙළිලොල්බව ආදී හේතු නිසා ඔහු රාජ්‍ය පාලනය නිසි ලෙස නොකළ බවට මතයක් ඇත. ලංකාවේ වත්මන් රජු වන අනුර කුමාර දිසානායක ගරු ජනාධිපතිවරයා ද එක්තරා ආකාරයකට සෙල්ලම් නිරිඳු කෙනෙකි. ඒ ඉහත කී කාරණා නිසා නොව, ඔහුත්, ඔහුගේ ආණ්ඩුවත් පහළ මාලයේ නිර්ප්‍රභූ ගංකබරකමක සිට සෙල්ලම් ගෙදරක් කරන ළමයින් පිරිසක් සේ ආණ්ඩුකරණය කරන බව පෙනී යාම නිසාය. නිලධාරීන් සහ සහල් මෝල් ව්‍යාපාරිකයන් වැනි පාර්ශ්ව හමුවේ නිරිඳු මේසයට ගසමින් රංගනයන් පාද්දී වෙළඳපොළේ සහල් අර්බුදයක් නිර්මාණය වී ඇත. එයට විසඳුම් ලෙස රජු ඉහළ පාලන මිලකට ගැසට් ගසා ඇති අතර ගැසට්ටුවේ ද හිල්ය. එහි ඇත්තේ තොග මිලක් හා සිල්ලර මිලක් පමණි. මෝල් හිමියන්ට මිලක් නැත. ඔවුන් දෙන්නේ තොග මිලට නම්, තොග වෙළෙන්දා සිල්ලර වෙළෙන්දාට දෙන්නේ කුමන මිලටද? නූතන සෙල්ලම් නිරිඳු මේ ඉගෙන ගනිමින් ඉන්නේ ආණ්ඩුවලට මිල පාලනය ඔස්සේ කළ හැක්කේ නොතිබුණු ප්‍රශ්නයක් ඇති කිරීම බවය. ලංකාවේ හාල් ප්‍රශ්නයක් තිබුණේ නැත. ප්‍රශ්නය තිබුණේ පාලක පක්ෂයේ ඔලුගෙඩි ...

රිලවුන් මරන හැටි දේශපාලනිකව

Image
  අජිත් පැරකුම් ජයසිංහ, Praja.lk ජාතික ජන බලවේගයේ ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශනයේ තිබෙන්නේ වනජීවීන්ගෙන් සිදුවන බෝග හානිවලට විද්‍යාත්මක විසඳුමක් දෙන බවකි. ලාල් කාන්ත වගා බිමට පැමිණෙන වන සතුන්ට ඕනැ මගුලක් කරගන්නැයි කීවේ විද්‍යාත්මක විසඳුමක් දෙනකල් තාවකාලිකව බව ද ඔහු පැවසීය. ඔය කිව්වාට ඔබ සතුන් මරන්නට යන්නට එපා. එය ඔබේ බෞද්ධ පරමාදර්ශවලට අනුකූල නොවෙන්නටත් පුළුවන්. ඒ වගේම, එය ඔබේ සමාජ පිළිගැනීමට බලපානවා. ඔබේ මානසිකත්වයටත් බලපානවා. අනෙක් පැත්තෙන් වනජීවී එකෙන් ඇවිත් ඔබ අත්අඩංගුවට ගෙන අධිකරණයට ඉදිරිපත් කරන විට ලාල් කාන්ත ඔබව බේරාගැනීමට එන්නේ නැති බවත් මතක තබාගන්න. මේ ප්‍රශ්නයට විසඳුම් දෙන්නට කලින් ප්‍රශ්නය ගැන විද්‍යාත්මක අධ්‍යයනයක් කළ යුතුයි. ඔය දැන් කියන සංඛ්‍යා විශ්වාස කළ නොහැකියි. ඒවා එකිනෙකාගේ හිතලු මත කියන ඒවා මිස විද්‍යාත්මක ගණන් බැලීම් නෙමෙයි. විද්‍යාත්මක අධ්‍යයනයකින් ඉන්න සතුන් ගණන තක්සේරු කළ යුතුයි. මතකද මාස කීපයකට කලින් අලි සංගණනයක් කළා. තාම ප්‍රතිඵල නිකුත් වෙලා නැහැ. මේකත් එහෙමයි. ලේසි නැහැ. ඒකටත් මුදල් අවශ්‍යයි. නිලධාරීන් අවශ්‍යයි. පුහුණුව අවශ්‍යයි. ගණන් ගැනීම, දත්ත විශ්ලේෂණය ආදියත් අව...

තැඹිලි පාට සාරි ඇඳීමට වඩා බොහෝ දේ අවශ්‍යව තිබේ

Image
Praja.lk (Follow our Whatsapp channel:  https://whatsapp.com/channel/0029Vaqi3yx77qVJdzXZ7d0p  ) තැඹිලි පාට කිරීමේ මෙම ඡායාරූපය සමාජභාවය මත පදනම් වූ ප්‍රචණ්ඩත්වය නැති කිරීම වෙනුවෙන් ව්‍යාපෘති මත පදනම්ව උද්දේශනය ක්‍රියාත්මක කරන ඉහළ පෙළේ රාජ්‍ය නොවන සංවිධානවල අතිවිශාල ජයග්‍රහණයකි. මෙම කාරණා වෙනුවෙන් අවුරුදු පතා අතිවිශාල ධනස්කන්ධයක් වැය කරනු ලැබේ. එහෙත්, බිම් මට්ටමේ සමාජභාවය මත පදනම්ව ප්‍රචණ්ඩත්වයට ලක්වන පිරිස් අඩු තරමේ එය කුමක්දැයි කියාවත් දන්නේ නැත. අඩු තරමේ 2005 අංක 24 දරන ගෘහස්ථ ප්‍රචණ්ඩත්ව පනත කියා එකක් මේ රටේ අවුරුදු 20ක පමණ කාලයක් තිස්සේ ක්‍රියාත්මක බව දන්නේ නැත. ‘ස්ත්‍රී පුරුෂ සමාජභාවීය සමානාත්මතාවය පිළිබඳ පනත් කෙටුම්පත’ පිළිබඳ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ මතය වූයේ එය ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ විශේෂයෙන්ම 12වන වගන්තියට පටහැනි බවයි. එමගින් සම ලිංගික විවාහ සිදු විය හැකි බවක් ද කියැවිණි. ඒ පිළිබඳව කාදිනල් හිමියන්ගේ අදහස වූයේ ලිංගිකත්වය තෝරාගැනීමට නොහැකි බව හා උපතින් ලැබෙන ලිංගිකත්වය භාරගත යුතු බවයි. ත්‍රෛනිකායික මහනායක හිමිවරු එය ආගමට හා සංස්කෘතියට පටහැනි බව ප්‍රකාශ කළහ. කාන්තාවන් 23ක් පාර්...

මනාප බලු පොරයට ප්‍රත්‍යක්ෂ විසඳුම්

Image
  මැතිවරණ රාජකාරිවල යෙදෙන රාජ්‍ය නිලධාරීන්ගෙන් 80%ක් විතර එකම පක්ෂයකට ඡන්දය දෙන්නන් වෙන සංදර්භයක් තුළ ඡන්දය දෙනකොට, ගණන් කරනකොට යම් යම් දූෂණ ඇතිවෙන්නට පුළුවන්. මෙය විශේෂයෙන්ම මනාප ගණන් කරද්දී සිදුවෙනවා. 2010ට පෙර පැවති ඡන්දය ගණන් කිරීමේ ක්‍රමයේ සිදු කළ වෙනස්කම් හේතුවෙන් අසාධාරණයට ලක්වන අයට විසඳුම් ලබාගැනීම දුෂ්කර වෙලා. දේශපාලන පක්ෂයක කළමනාකරුවකු ලෙස දීර්ඝ කාලීන අත්දැකීම් ඇති සරත් අබේසිංහ ඒ ගැන කියන දේ කාටත් වැදගත් විය හැකියි. අහන්න. අපේ වට්ස්ඇප් චැනලයත් ෆලෝ කරන්න. https://www.youtube.com/watch?v=kqnqVGhnj4g Adapted from praja.lk

ආණ්ඩුව මේ කරන්නේ මොකක්ද?

Image
  අජිත් පැරකුම් ජයසිංහ මහවිරු සමරු කියන්නේ එල්ටීටීඊ සංවිධානයේ බ්‍රෑන්ඩ් එකක්. වෙන කවුරුවත් මහවිරු සමරු පවත්වන්නෙ නැහැ. මිය ගිය එල්ටීටීඊ කාඩර්වරුන් හැර වෙන කවුරුවත් මහවිරුවන් වෙන්නෙත් නැහැ. මිය ගිය ඥාතීන් සමරනවා නම් ඒක පෞද්ගලිකව හෝ කුඩා පරිමාණෙන් කෙරෙන දෙයක්. මේ මහ විරු සමරු පිටුපස ගොඩක් සල්ලි තිබුණ බව ඒවායේ පුළුල් පරිමාණයත්, මහේ පෙනෙනවා. බොහෝ විට ඩයස්පෝරා මුදල් වෙන්න ඇති. ඩයස්පෝරාවල කොටින්ගේ මෙහෙයවීමක් තියෙනවා. මහවිරු හෙවත් මාවීරර් කියන්නෙම එල්ටීටීඊ සලකුණක්. කහයි රතුයි කොඩිය, නියඟලා මල ආදී තවත් දේත් ඒ වගේ. එල්ටීටීඊ වෙන්නෙ ප්‍රභාකරනුයි, කොටි සංකේතයයි, උතුර නැගෙනහිර වෙන් කරපු සිතියමයි විතරක් නෙමෙයි. එය ජවිපෙ වගේම උප සංස්කෘතියක්. මේ සමරුව වගේම සමරු අපි සටන් විරාම කාලෙ උතුරෙ දැකල තියෙනවා. වෙනසකට තිබුණෙ ඒවා නිල ඇඳුම් ඇඳගත් කොටි සාමාජිකයන් විසින් මෙහෙයවීම හා ඍජුව කොටි සංකේත භාවිතා කිරීම විතරයි. මහවිරු සමරුව අවසානයේ කොටි නායක ප්‍රභාකරන් ඊලාම් ජාතිය ඇමතුවා. මේ අවුරුද්දෙ පැවැත්වුණ මහ විරු සමරුවල ඒ ටික විතරයි අඩු වුණේ. ඉල්මහ විරුවන් සමරන්නට ජවිපෙට අයිතියක් තියෙනවා වගේම, මහවිරුවන් සමරන්නට කොට...

රාජ්‍ය සේවය කප්පාදු කිරීම හමුදාවලින් ඇරඹීම

Image
රාජ්‍ය සේවකයන් සංඛ්‍යාව ලක්ෂ හයකින් අඩු කළ යුතු බවට ජනාධිපති උපදේශක දුමින්ද හුළංගමුව කළ ප්‍රකාශය ගැන ප්‍රතිචාර දක්වමින් ජාතික ජන බලවේගයේ බාහිර න්‍යායාචාර්ය කෙනෙකු ලෙස කටයුතු කරමින් සිට දැන් පීල්ල මාරු කරමින් සිටින මහාචාර්ය නිර්මාල් රංජිත් දේවසිරි පවසන්නේ එය හමුදාවෙන් ආරම්භ කළ යුතු බවයි. මහින්ද රාජපක්ෂ ජනාධිපති හා බන්දුල ගුණවර්ධන අධ්‍යාපන ඇමති යටතේ පාසල් 1-5 සහ 6-13 ලෙස වර්ගීකරණය කරද්දි ඒකට විරුද්ධ වුණ අපේ ගමේ පාසලක මුග්ධ ආදි ශිෂ්‍ය සංගමයක් හා ගුරුවරුන් තර්ක කළේ එය හොඳ දෙයක් නම් රාජකීය විද්‍යාලයෙන් ආරම්භ කර පෙන්වන ලෙසයි. අන්තිමට එම පාසල මහින්දෝදය ව්‍යාපෘතියෙන් ඉවත් කරන ලද අතර අවශ්‍ය පහසුකම් ලැබුණේ නැත. නිර්මාල් රංජිත් හිතාගෙන ඉන්නේ තමන් මාර ගැටයක් ගැසූ බවයි. ලංකාවේ හමුදාවල 2023 වන විට ලක්ෂ තුනක පමණ භට පිරිස් සිටියා. ඒවා අඩු කිරීම ඒ කාලෙම ආරම්භ කළා. ඒවා කළේ ක්‍රමානුකූලව. ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ ඒ පිළිබඳ යෝජනා 2023 අයවැයෙන් ඉදිරිපත් කළා. ආරක්ෂක රාජ්‍ය ඇමති ප්‍රමිත බණ්ඩාර තෙන්නකෝන් එහෙම ඒ කටයුතු කාර්යක්ෂමව මෙහෙයෙව්වා. 2030 වන විට ලක්ෂයක නිත්‍ය සංඛ්‍යාවක් දක්වා ආරක්ෂක භට පිරිස් අඩු කිරීම...

හාල් සීයට පිටරටින් එන එක නවත්වා කරන දේශීය ගොවිතැන

Image
  මඩ සෝදාගත් කල ගොවියා රජකමටත් සුදුසුය යන්න පැරණි කුලවාදී කතාවකි. එයින් අදහස් කරන්නේ වෙනත් කුලවල අය රජකමට නුසුදුසු බවයි. කෙසේ වෙතත්, මෙම කතාව වර්තමානයේදී භාවිතා කරන්නේ ග්‍රාමීය දිළින්දන් ගොවීන් ලෙස මෝඩයාට අන්දා, සිංහල බෞද්ධ ගොවිගම පිරිමි බහුතර බලයෙන් පාලනය දිනාගැනීමටයි. ඒ වෙනුවෙන් යැපුම් ගොවිතැන නඩත්තු කරනු ලැබේ. යැපුම් ගොවීන් රැකගන්නා මුවාවෙන් ඉඩම් වෙළඳපොළ නිදහස් වීමට ඉඩ නොදී රජය අත රැකගනු ලැබේ. වී ගොවිතැන මුල් කරගත් ඊනියා කෘෂිකර්මාන්තයේ නාමයෙන් රාජ්‍ය ආයතන, නිලධාරීන් හා දේශපාලකයන් සමුදායක් නඩත්තු කරනු ලැබේ. ඒ ආයතන පද්ධතියෙන් කෘෂිකර්මාන්තයට තිබෙන සේවය අවමය. මේ අතර, දේශගුණික විපර්යාසවලට සංවේදී කාර්යක්ෂම සුහුරු කෘෂිකර්මාන්තයක් අවශ්‍ය යුගයක, ලංකාවේ මිනිස්සු තවමත් සූදු කෙළින්නා සේ විවිධ බෝග වගා කරති. ලාභ මෙන්ම පාඩු ද ලබති. දේශීය ගොවියා ආරක්ෂා කරගත යුතු යයි කියමින් නිදහස් වෙළඳපොළට ඉඩ නොදී පාරිභෝගිකයා මත අධික බරක් පටවයි. මේ අතර දේශීය යයි කියන ගොවිතැන සිදුවන්නේ මෙසේය: පොහොර පිටරටින්ය. බීජ පිටරටින්ය.ප කෘෂි රසායන පිටරටින්ය. යන්ත්‍ර සූත්‍ර පිටරටින්ය. ඒවාට ගහන ඉන්ධන පිටරටින්ය. වාරිමාර්ග හදන ...