ආකල්ප නීතිගත කළ හැකි ද?

මෙම සටහන තබන්නට පෙර දින සවස 4.15ට කොළඹ කොටුවෙන් කලුතර බලා පිටත් වන ශීඝ්‍රගාමී දුම්රියේ පැමිණි මම කලුතර උතුර දුම්රිය ස්ථානයෙන් එම දුම්රිය හා සම්බන්ධව ඉත්තෑපාන - පරෙයිගම දක්වා ධාවනය වන බසයේ මතුගමට පැමිණියෙමි. 

මේ කන්තෝරු බසයට ගොඩ වීම වෙන ම ජවනිකාවකි. ඒ සඳහා මගීන් සූදානම් වන්නේ පානදුර දුම්රිය ස්ථානයේ සිටයි. එතැන් සිට ම දුම්රිය දොරවල් ළඟ සෙනග පොරකති. ඉන් අනතුරුව දුම්රියෙන් පැන පණ කඩාගෙන දුව යති. සාමාන්‍යයෙන් කතාවට කියන්නේ එහි පාපුවරුව අසලට යන එක ප්‍රමාණවත් ය කියා ය. උඩට නැගීම ඉබේ ම සිදු වේ. 

මේ තරගයේ යෙදෙන්නේ දිනපතා ම මේ බසයේ යන එන පිරිසක් වීම ද විශේෂයකි. තරගය හොඳින් එකිනෙකා සමග ගනුදෙනු කරන පිරිසක් අතර ය. අලුත් අවුරුද්දට මුදල් එකතු කර රියදුරාට හා කොන්දොස්තරට තෑග්ගක් දෙන්න යෝජනාවක් ද කසු කුසු ගානවා ඇසිණි.  

මෙසේ තරග වැද මෙම බසයට ගොඩ වන මහත්වරුන් කීපදෙනෙක් පළමු ඉස්පාසුවෙන් ම හැමදාමත් කරන්නේ බුලත් විටක් සැපීමයි. උදේ මිළ දී ගන්නට ඇතැයි සිතෙන පත්තර කොළයේ එතූ බුලත් විට මේ වන විට මැළවී ගොසිනි. ඔවුන් හපන්නේ අන්තිම ටික ය. 

හොඳින් ඇඳ පැළඳ සිටි එක් මහත්මයෙක් බුලත් විට සපා ෂොපිං කවරයකට කෙළ ගැසුවේ ය. අනතුරුව මෙම කවරය බසයේ කවුළුවෙන් පිටත පාර මැද්දට අතහැරියේ ය.

මෙම පුද්ගලයා කොළඹ සිට කලුතරට එන තෙක් බුලත් විට නො සපා සිට ගමට යන බසයේදී බුලත් විට හපා අර අන්දමින් පිළිකුල් සහගත ලෙස හැසිරුණේ ඇයි ද යන්න පුරවැසියකු හා ග්‍රාම්‍ය මිනිසකු අතර වෙනස තේරුම් ගැනීමට කදිම අවස්ථාවකි. ග්‍රාම්‍ය හා ගැමි යන වචන දෙක ද දේශපාලන අරුත් දෙකක් ඇති වචන වේ. ගැමියකුට පුරවැසියකු විය හැකි මුත්, ග්‍රාම්‍ය මිනිසකුට පුරවැසියකු විය නො හැකි ය. ග්රාම්‍ය මිනිස්සු ගමේ පමණක් නො ව නගරයේ ද ජීවත් වෙති. 

එක්සත් ජාතීන්ගේ ජනගහණ අරමුදල විසින් පසුගිය මාර්තු 29දා කොළඹදී පවත්වන ලද කාන්තාවන් සවිබලගැන්වීම සඳහා ආයෝජනය කිරීමේ වැදගත්කම පිළිබඳ සංකථනයට එක් වෙමින් නියෝජ්‍ය විදේශ ඇමති හර්ෂ ද සිල්වා වැදගත් අදහසක් ප්‍රකාශ කළේ ය. කාන්තාවන් සවිබලගැන්වීමේදී ආණ්ඩුවට නීති සම්පාදනය කළ හැකි මුත් එයින් සියල්ල වෙනස් නො වන බවයි. ආකල්ප නීතිගත කළ නො හැකි බව ඔහු පැවසුවේ ය. ආකල්ප වෙනස් නො කර සමාජ වෙනසක් ඇති කළ නො හැකි ය.

ආණ්ඩුව මේ වන විට පළාත් පාලන ආයතන ආසනවලින් 25%ක් කාන්තාවන්ට වෙන් කිරීම සඳහා නීති ගෙනැවිත් තිබේ. එහෙත්, කාන්තාවන්ට සමාන තත්වය, නායකත්වය හා තීරණ ගැනීමේ ක්‍රියාවලිය තුළ අවස්ථාව ලැබෙන්නට නම් සමාජ ආකල්පවල සෑහෙන වෙනසක් සිදු විය යුතු ය. 

ආකල්ප වෙනස් කිරීමෙහිදී වැඩි ම කාර්යභාරයක් කළ හැක්කේ අධ්‍යාපනයට හා මාධ්‍යවලටයි. දේශපාලකයන්ගේ කාර්යභාරය වන්නේ ඒ සඳහා පහසුකාරකත්වය සැපයීමට හා නියාමනය කිරීමට අවශ්‍ය ක්‍රියාමාර්ග ගැනීමයි. 

මා ඉහත කී පිළිකුල් සහගත උදාහරණය දැක්වූයේ ද ඇමති හර්ෂ ද සිල්වා විසින් ගෙනහැර දක්වන ලද කරුණක් හේතුවෙනි. ඔහු කුඩා කාලයේදී මිනිසුන් බස්වල යන එන ගමන් තමන් පරිහරණය කරන දේ පාරට විසි කරනු දැක ඇති බවත්, දැන් එවැනි දේ සිදු නො වන බවත් ඔහු විශේෂයෙන් පැවසී ය. නැත. තවමත් එවැනි දේ සිදු වේ.

මේ ලිපිය වෙන අයත් එක්කත් බෙදා ගන්න. උපුටා ගන්නවා නම් ‍මෙතැනින් ගත් බව කියන්න

ඔබගේ අදහස් අපි මහත් සේ අගයමු. නිර්නාමිකව හෝ අදහස් පළ කිරීමට අවස්ථාව ලබා දී තිබෙන්නේ එම නිසා ය. එහෙත්, එය අපහරණය නො කිරීම ඔබ‍ගේ වගකීමකි. අසභ්‍ය යයි සාමාන්‍ය ව්‍යවහාරයේ පිළි ගැනෙන වචන සම්බන්ධයෙන් සදාචාරවාදී නො වන මුත්, අනුන්ට අපහාස කිරීම සඳහා එවැනි වදන් භාවිතා කර තිබෙන අවස්ථාවලදී ඒවා ඉවත් කිරීමට සිදු වන බව කරුණාවෙන් සලකන්න. එසේම, නීතිමය ගැටලු මතු කරන අදහස් පළ කිරීම් ද ඉවත් කරනු ලැබේ. අදහස් පළ කිරීම සම්බන්ධ කාරණාවලදී සංස්කාරක වගකීම් සමග සහයෝගයෙන් කටයුතු කිරීම බලාපොරොත්තු වෙමු.